Azərbaycanda nə baş verir? Azərbaycan həbsxanasından qaçış planı Türkiyə mediasında

Gündəm / Manşet

20.06.2022, 20:59

Azərbaycanda nə baş verir? Azərbaycan həbsxanasından qaçış planı Türkiyə mediasında

May ayında Azərbaycanda yaşı 17-dən aşağı olanlar üçün yeni tikilən həbsxanada böyük insident baş verib. Adekvat təhlükəsizlik tədbirlərinin görülmədiyini görən 10 məhbus ən məsuliyyətsiz mühafizəçinin növbəsi zamanı onu öldürüb qaçmağı planlaşdırıb. Tapşırıqları öz aralarında böldükdən sonra mühafizəçini öldürmək üçün soyuq silah hazırlayıblar. Sanki həbsxanada deyil, düşərgədə idilər. Onların planı son anda üzə çıxdı. Əvvəlcə Ədliyyə Nazirliyinin Cəzaçəkmə Müəssisəsi hadisəni ört-basdır etməyə çalışıb və bir neçə nəfər işdən çıxarılıb. Ancaq belə bir ciddi səhvi gizli saxlamaq mümkün deyildi. Hadisədən sonra Ədliyyə Nazirliyi Cəzaçəkmə Müəssisəsində yoxlama ilə başlayan bir çox qanuna zidd əməllər aşkarlanıb.
Hadisənin baş verdiyi həbsxana gənc cinayətkarlar üçün yeni tikilib, binada müasir mühafizə sistemi quraşdırılıb. Bu hadisənin nəticəsi budur ki, müasir mühafizə sistemlərinin quraşdırıldığı yerdə qaçış planı son anda üzə çıxırsa, sovet dövründən qalan köhnə binalarda yerləşən həbsxanalarda təhlükəsizlik səviyyəsi lap pis gündədir. Bu fikir Azərbaycan həbsxanalarında narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi və məzhəb-separatçı terror təşkilatının "dininin” yayılması ilə bağlı deyilənləri təsdiqləyir. Maraqlısı odur ki, bəzən narkotik alverçiləri ilə dini-separatçı terror təşkilatının üzvləri əməkdaşlıq edirlər. Məsələn, İran Azərbaycanda narkotik şəbəkəsini genişləndirmək üçün məscidlərə və həbsxanalara yerləşdirdiyi saxta din alverçilərindən istifadə edir. Həbsxana həyatının ilkin dövrlərində depressiyaya düşən və tövbə qapısı axtaran məhbuslar özlərini dindar görünən narkotik alverçilərinin qucağında tapırlar. Bir neçə aylıq "dini” təlimdən sonra yeni "yem” üzvlüyə namizəd olur, qrup daxilində rollar verilir, iradəsi yoxlanılır, daha sonra onu daha dərin bir dünyaya – narkotik alveri şəbəkəsinə aparırlar. Həbsxanalarda narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsindən əldə edilən pullar dini-separatçı terror təşkilatının müdafiəsinə və genişlənməsinə sərf olunur. Azərbaycan mətbuatında bununla bağlı çoxlu xəbərlər gedir.

Lakin Azərbaycan həbsxanalarında təkcə İran yönümlü şiə-separatçı deyilən terror təşkilatı deyil, sələfi-vəhhabi təşkilatı da geniş yayılıb. İran şəbəkəsi kimi Səudiyyə Ərəbistanının da dəstəklədiyi bu xətt əsas yer kimi həbsxanaları seçir. Çünki orada insanların Allaha sığınma hissi güclüdür və bol vaxtları olur. Üstəlik, kənardan fərqli olaraq həbsxanada sövdələşməyə ehtiyacı olan dövlət qulluqçularının sayı da azdır. Bir neçə məmur və həbsxana müdiri ilə razılaşaraq asanlıqla "dini iş” mühiti yaratmaq olar. Bu işə daha çox Suriya və İraqda İŞİD və digər dini qruplaşmalara qoşulan Azərbaycan vətəndaşları seçilir. Bəziləri həbsxanalarda işlərini davam etdirmək üçün şüurlu şəkildə təslim olurlar.

Bu məsələnin Türkiyəni narahat edən tərəfləri də var təbii ki. Bir çox Azərbaycan vətəndaşı Türkiyədən tranzit ölkə kimi istifadə edərək məzhəb-separatçı terror təşkilatlarına qoşulur. Cənub və Cənub-Şərq bölgələrinin bir neçə il əvvələ qədər terror təşkilatları üçün açıq yer olması Azərbaycandan da təşkilatlara üzvlərin cəlb edilməsinə şərait yaradıb. Bu insanların bəziləri ayaq basmadıqları yerlərdə basdırılıb, bəziləri hələ də naməlum yerdədir, bəziləri saxta pasportlarla Avropaya keçib təşkilatdan qurtula biliblər. Lakin onların bəziləri xüsusi tapşırıqla Azərbaycan həbsxanalarına yerləşdirilib.

Türkiyə-Azərbaycan birliyinin sürətlə dərinləşməsi bu insanların terror birlik modellərinə qarşı dağıdıcı fəaliyyətə əl atma ehtimalını artırır. Bu mənada Azərbaycan həbsxanalarında özünü dənizdə balıq kimi hiss etməyin çox acı nəticələri ola bilər.

Azərbaycan həbsxanaları ilə Türkiyə arasında digər əlaqə keçmiş Sovet İttifaqında çirkli pulların yuyulmasında səlahiyyətləri olan yeraltı dünya kralları vasitəsilədir. SB-nin dağılmasından sonra bu şəbəkə öz gücünü daha böyük coğrafiyalara yaymağa başladı. Bir tərəfdən Avropanın, digər tərəfdən isə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin geniş ərazisi yeraltı dünya üçün açıq idi.

Burada məskunlaşan SB-nin cinayət aləmi Türkiyənin yeraltı dünyası ilə əlaqələr qurub. Zaman keçdikcə qara pullar hüquqi işlərə keçdi. Amma yeraltı dünyasının öz qaydaları var və orada qaydaları pozmaq ölümlə cəzalandırılır. Türkiyədə əsl adı Nadir Səlifov olan Lotu Quli və Azərbaycan əsilli Rövşən Lənkəranskinin Türkiyədə qətlə yetirilməsi yəqin ki, çoxlarının yadındadır.

Şübhə yoxdur ki, Rusiyanın əsas məqsədi başqa adla da olsa, Sovet İttifaqını bərpa etmək idi. Zamanla iqtisadi birliklər vasitəsilə cəhdlər edilsə də, Rusiyanın arzuları baş tutmadı. Qərblə neft və qaz layihələrinin dərinləşməsi Qərbin keçmiş SB ərazisindən qopmuş dövlətlərin müstəqilliyini dəstəkləməsinə səbəb oldu. Türkiyənin son illərdə artan gücü bu prosesi canlandırdı. Türk Dövlətləri Birliyinin yaradılması, hərbi, iqtisadi və mədəni sahələrdə əlaqələrin dərinləşməsi Rusiyanın təzyiqlərini zaman-zaman azaldıb. Ən əsası milli düşüncələrdə rus və rus çəkisi sürətlə azaldı. Təbii ki, Rusiya bu vəziyyəti görür və yanvarda Qazaxıstanda baş verən hadisələr göstərir ki, o, xüsusi xidmət orqanları vasitəsilə prosesi geri qaytarmaq üçün bir an belə işini dayandırmır. Rusiyanın Qazaxıstanda maraqlarının arxasında duran qüvvə həbsxanaların illərdir yetişdirdiyi cinayətkar təşkilatlardır. Prezident Tokayevin çıxışlarında ölkədə sosial iğtişaşları siyasi iğtişaşlara çevirən radikal məzhəb qruplarının olduğu açıq şəkildə ifadə olunub. Kremlin planına görə, dini radikal qrupların üzvlərinə əsas dəstək məhbuslardan gəlirdi. Xatırlayırsınızsa, gözəgörünməz bir əl 20 mindən çox məhbusu meydana gətirdi, silahlandırdı və qanlı qarşıdurmalara yol açdı.

Həm Azərbaycan, həm də beynəlxalq media günlərdir ki, Qazaxıstandan sonra Türk Dövlətləri Birliyində Azərbaycanın növbəti olacağını, Kremlin Bakıda, eləcə də Astanada cinayətkar qruplaşmaları sabitliyi pozacağından, dövləti ram etmək üçün ən sərt addımları atacağından danışır. hökumət.

Məzhəb-separatçı terror təşkilatının məskəninə çevrilmiş həbsxanalarda mövcud iğtişaşlar davam edərkən, Azərbaycan Qazaxıstandan dərs götürə bildiyi bir vaxtda bu mümkündürmü? Demək,..

Alp Yiğit
habererk.com
Tərcümə Teref.az-ındır